پیر چشمی چیست؟ روش های درمانی جدید پیر چشمی

با افزایش سن، عدسی چشم سفت شده و قدرت انعطاف آن کم می شود و قابلیت تطابق پذیری آن کاهش می‌یابد و فرد در دیدن اجسام نزدیک با مشکل رو به رو می‌شود و اجسام را تار و غیر واضح می‌بیند به این عارضه پیر چشمی می گویند. پیر چشمی معمولا از سن 40 سالگی نمایان می شود و یکی از شایع‌ترین اختلالات چشمی است.
در حالت طبیعی، عدسی با تغییر انحنا و قدرت تطابق پذیری خود، باعث می شود که اجسام را در فاصله نزدیک به خوبی  ببینیم اما کسی که دچار پیرچشمی شده برای دیدن اجسام نزدیک نیاز به عینک دارد و بدون استفاده از عینک در بسیاری از امور از جمله مطالعه کم توان است.
عارضه پیر چشمی بطور معمول برای همه اتفاق می افتد. کسانی که دارای عیوب انکساری، دوربینی، نزدیک بینی وآستیگماتیسم هستند به پیر چشمی مبتلا خواهند شد. البته پیرچشمی در افرادی که قبلاً مبتلا به نزدیک بینی بوده اند شدت و دردسر کمتری دارد زیرا نزدیک بینی تا اندازه ای پیر چشمی  را خنثی می کند.
معمولاً افراد دوربین زودتر به پیرچشمی مبتلا خواهند شد. درد مشترک افراد مبتلا به پیرچشمی وابسته بودن آنها به عینک جهت دید نزدیک است، پیر چشمی غالباً زمانی خود را نشان می دهد که دامنه تطابق چشم بیمار به کمتر از 5 دیوپتر برسد.

پیرچشمی چیست؟

اگر بخواهیم از پیرچشمی یک تعریف کلی ارائه کنیم می توان گفت: از اختلالات شایع در چشم بالخصوص در افراد بالای چهل سال است که با بالارفتن سن میزان توانائی و قدرت در چشم را تحت شعاع خود قرارمیدهد و عموماً با بروز تارشدن دید افراد نمود پیدا می کند و علت آن کم شدن تطابق عدسی چشم است.

به این معنا که امکان تطابق عدسی چشم در نزدیک ترین نقطه دید کم شده و وضوح و شفافیت کم می شود و برای ایجاد وضوح هرچه افراد با اشیاء در فاصله دورتری قرارگیرند بهتر قابل مشاهده خواهد بود.

عوامل بروز پیر چشمی چیست؟

همچون بسیاری از آثار افزایش سن و پیری، پیر چشمی را نیز می‌توان بعنوان یکی ازآثار گذر عمر دانست البته نمی توان تأثیر شرایط فیزیو لوژیک  ویژگی های آب هوای محل زندگی وحتی تغذیه افراد متفاوت را در میزان ابتلا به پیرچشمی نادیده گرفت به همین دلیل نیز میزان درصد ابتلا به پیر چشمی، در نقاط مختلف جهان و…… متفاوت است.
حتی طی تحقیقات نژادی که در خصوص پیر چشمی انجام شد، مشخص گردیده  که سیاه پوستان بیش از سفید پوستان  به پیرچشمی مبتلا می شوند.
مهمترین دلیل علمی که برای پیرچشمی تعریف شده است سخت شدن پوسته عدسی و کاهش قدرت عضلات جسم مژگانی است که این دو عامل منجر به ایجاد ناتوانی در انعطاف پذیری و تطابق طبیعی چشم می شوند.

علت و علائم پیرچشمی

عدسی قرارگرفته در مجموعه کره چشم خاصیت ارتجاعی دارد و هرچه سن افراد بالاتر می رود میزان ارتجاع در عدسی کاهش پیدا می کند و این کاهش ارتجاع در عدسی عدم تطابق در نقطه دید را ایجاد می نماید. عمده درمان اولیه در پیرچشمی استفاده از عینکه است و برای اشخاصی که دچار دوربینی یا نزدیک بینی هستند لزوماً استفاده از دو عینک را سبب می شود. البته افرادی که میزان نزدیک بینی آنها کمتر از 3 دیوپتر است الزامی در استفاده از عینک در هنگام مطالعه ندارند.

نشانه های پیر چشمی چیست؟

1. احساس خستگی چشم وسردرد در هنگام انجام کار های که نیازمند دید نزدیک هستند مانند مطالعه، خیاطی و یا کار با رایانه
2. عدم توانایی شخص در مطالعه و خواندن مطالب روزنامه و موبایل از فاصله نزدیک
3. نیازمندی به نور مستقیم در هنگام مطالعه
4. احساس سرگیجه در هنگام مطالعه

معمولاً پیرچشمی و دو بینی دارای علایم یکسانی هستند در حالی که علت دو بینی کوچک بودن کره چشم یا انحنای قرنیه است اما علت پیر چشمی سفت شدن عدسی و کاهش انعطاف پذیری آن است. دو بینی از ابتدای تولد، نوزاد را همراهی می کند اما پیر چشمی معمولاً پس از 40 سالگی نمایان می شود.

چه عواملی در ابتلا به پیر چشمی تاثیر گذار هستند؟

دور بینی 
معمولاً افراد دوربین زود تر از دیگران به پیر چشمی مبتلا می شوند.

جنسیت 
پیر چشمی در زنان زودتر نمایان می شود و معمولاً سیاه پوستان در سنین پایین تری نسبت به سفید پوستان دچار پیر چشمی خواهند شد.

حرفه و شغل افراد 
شغل افراد نیز به عنوان یک فاکتور مهم در ابتلا به پیر چشمی شناخته می‌شود  مخصوصاً کسانی که در شغل خود ، مدام با دید نزدیک سر وکار دارند.

بیماری های چشمی و بیماری های سیستمیک

بیماریهایی مانند دیابت ،  MSو … نیز در ابتلا به پیر چشمی تأثیر گذارند.

داروها 
بسیاری از داروهای الکل دار ، آنتی هیستامین ها و غیره بر میزان انعطاف پذیری عدسی ها تأثیر گذارند.
شرایط آب هوایی و جغرافیای زندگی
در مناطق گرم و قرارگیری مستمر با اشعه ماورا بنفش می تواند بروز پیر چشمی را زودتر از زمان طبیعی نمایان سازد.

علت ابتلاء به پیرچشمی

عمده علت بروز پیرچشمی بالا رفتن سن افراد و قرارگرفتن در سنین 40 تا 45 سال است ولی موارد دیگری نیز وجود دارند که ممکن است باعث کوتاه شدن سن افراد برای بروز پیرچشمی شوند مانند ابتلاء به فشارخون بالا، سفت شدن پوسته عدسی چشم به سبب عوامل محیطی و آلودگی، ابتلاء به دیابت، مبتلا شدن به عیوب انکساری مانند دوربینی، خستگی های مفرط و دائمی، کم خونی و ضعیف شدن عضلات قسمت مژگانی چشم.

علت و علائم پیرچشمی

عدسی قرارگرفته در مجموعه کره چشم خاصیت ارتجاعی دارد و هرچه سن افراد بالاتر می رود میزان ارتجاع در عدسی کاهش پیدا می کند و این کاهش ارتجاع در عدسی عدم تطابق در نقطه دید را ایجاد می نماید. عمده درمان اولیه در پیرچشمی استفاده از عینکه است و برای اشخاصی که دچار دوربینی یا نزدیک بینی هستند لزوماً استفاده از دو عینک را سبب می شود. البته افرادی که میزان نزدیک بینی آنها کمتر از 3 دیوپتر است الزامی در استفاده از عینک در هنگام مطالعه ندارند.

علائم بروز پیرچشمی

برای اطلاع از بروز پیرچشمی علائمی وجود دارد که باتوجه به آنها می توان به موقع اقدام به درمان آن نمود که عبارتند از: خستگی های دائمی و غیرمعمول در چشم، سرگیجه، نیاز به تابش نور بیش از حد متعارف در محیط، عدم وضوح رؤیت اشیاء و مخصوصاً در هنگام مطالعه در فاصله های نزدیک درحدود 30 سانتی متر، ایجاد خواب آلودگی به محض شروع به مطالعه.

تست و چکاپ

اقدام به موقع برای درمان پیرچشمی باعث می گردد اشخاص کمتر دچار ناراحتی هائی شوند که قبلاً ذکرشد. به همین دلیل نیاز است با اطلاع و آگاهی از عدم ابتلاء به پیرچشمی به پزشک مراجعه کرده و تحت نظر و باتشخیص ایشان سالی 2 تا 3 مرتبه جهت تست و چکاپ مراجعه نمائید تا با استفاده از تست استاندارد بینایی وضعیت چشمانتان مورد بررسی قرارگیرد.

پیرچشمی در افراد مختلف شدت و حدت خود را دارد و در تمامی اشخاص یک نواخت نمی باشد به همین جهت باتشخیص چشم پزشک است که نوع درمان پیرچشمی مشخص می گردد. در ابتدائی ترین شکل آن استفاده از عینک است و در شکل های دیگر استفاده از لنزطبی و یا جراحی.

 تشخیص پیرچشمی چگونه انجام می شود؟

در طی معانیات چشم پزشکی و با انجام تستهای استاندارد بینایی، پیرچشمی وشدت آن توسط چشم پزشک تشخیص داده می شود و چگونگی ونحوه درمان آن برای بیمار تشریح می‌گردد.

نحوه درمان پیرچشمی

تا چندی پیش درمان پیرچشمی در دادن و تجویز عینک مناسب ، لنزهای طبی و جراحی های انکساری خلاصه می شد و برای تقویت چشم استفاده از ویتامین های A ، C ، E و همچنین قرص های منیزیم، مس، سلنیوم و آنتی اکسیدان توسط چشم پزشک توصیه می گردید. با گذشت زمان و پیشرفت های علمی مشخص گردید هیچکدام از موارد مذکور به عنوان درمان قطعی محسوب نمی شوند و هرکدام نوقص و معایب خود را دارا می باشند.

با بروز و استفاده از روش های جراحی لیزری توسط چشم پزشکان متبحر و دارای تجربه بر روی قرنیه چشم درصد بهبودی بسیار قابل توجه می باشد که بکارگیری روش لیزرکمرا بسیار مؤثر واقع شده است و جزو جدیدترین روش ها محسوب می گردد.

روش های مرسوم درمان پیر چشمی 

اگرچه درمان قطعی برای پیرچشمی وجود ندارد اما می‌توان با توجه به شرایط وخصوصیات متفاوت هر شخص، از روشهای مختلف، دید بیمار را بهبود بخشید مانند:

عینک 

همواره چشم پزشکان بر این باورند بهترین روش جهت بهبود بینایی برای مبتلایان به پیرچشمی استفاده از عینک است. افرادی که قبل از ابتلا به پیرچشمی، دوربین یا نزدیک بین بوده اند ، حال می‌بایست با ابتلا به پیر چشمی از دو عینک استفاده کنند یکی برای دیدن فاصله نزدیک ویکی برای مشاهده اجسام دور و معمولاً کسانی هم که قبل از چهل سالگی مبتلا به عیوب انکساری  چشمی شده اند پس از ابتلا به پیر چشمی، صرفاً از یک عینک در هنگام مطالعه وانجام کار هایی که به دید نزدیک نیاز دارند استفاده خواهند کرد.
گاهی عینک هایی توسط چشم پزشک تجویز می‌شود که دوکانونی یا چند کانونی ( تدریجی یا پروگرسیو، Progressive ) هستند یعنی قسمت بالای عدسی عینک برای مشاهده اجسام دور و قسمت پایین عدسی عینک برای دیدن اجسام نزدیک استفاده می‌شود و بدین طریق دیگر شخص مجبور به استفاده از دو عینک نیست.

معمولاً هر چند سال یکبار بین 25/0 تا 5/0 نمره عینک افزایش می‌یابد لذا انجام معاینات منظم چشم پزشکی، طبق دستور چشم پزشک الزامی است، چرا که هدف از انجام اینگونه معاینات بهبود بینایی است.

لنز های تماسی
گاهی اوقات در صورتیکه بیمار بجای استفاده از عینک خواستار لنزهای تماسی باشد انواع مختلفی از آن لنزها برای بیماران تجویز می شود. لنز های تماسی چند کانونی برای اصلاح همزمان نزدیک بینی ودوربینی بصورتیکه بخش فوقانی جهت دید دور و بخش پایینی برای دید نزدیک مفید باشد ساخته می شوند.

نوعی دیگری از لنز ها وجود دارند که جهت اصلاح تک چشمی است یعنی یک لنز جهت دید دورتر و لنز دیگر جهت دید نزدیک به کار برده می شود و مغز به مرور زمان در بکارگیری یک چشم برای دید دور و از چشم دیگر برای دید نزدیک سازگار می‌شود البته استفاده از این نوع لنز به دلیل اشکالی که در دید سه بعدی بیمار ایجاد می کند کمتر استفاده می شود.

با گذشت زمان و بالارفتن نمره چشم ، شما نیاز به مراجعه مجدد به چشم پزشک و تجویز یک لنز تماسی با شماره بالاتر خواهید داشت البته در برخی مواقع همزمان با تجویز لنزهای تماسی ، ممکن است چشم پزشک عینکی را جهت مطالعه شما تجویز کند.

جراحی و لیزر 

چنانچه نارضایتی بیمار در نتیجه استفاده عینک و لنزهای تماسی و در نتیجه تغییر مکرر نمره عینک ، افزایش یابد انواع مختلفی از روش های جراحی و لیزر جهت اصلاح بینایی افراد مبتلا به پیر چشمی استفاده می شود .

در بخش‌های بعدی به انواع مختلف جراحی ها ولیزرهای که برای درمان پیر چشمی مورد استفاده قرار می‌گیرند خواهیم پرداخت.

ما در کیلینیک هما به مدیریت دکتر منصور همایونی ، این امکان را برای شما فراهم کرده ایم که علاوه بر اطلاع رسانی و انجام خدمات نوین چشم پزشکی بصورت حضوری، در صورت نیاز از طریق پاسخ گویی به سوالات بیماران در سایت هما کلینیک انجام وظیفه نماییم.

جدیدترین روش درمان پیرچشمی

استفاده و بکارگیری روش کمرا که نوعی روش درون کاشت می باشد در درمان قطعی پیرچشمی بسیار مؤثر واقع شده است. کمرا حلقه هائی است ساخته شده از مواد پلیمری که با ساختار بدن بسیار سازگار هستند و در قطرهای 5 میکرون ارائه می گردند.

در این روش که به فمتولیزیک کمرا مشهور است پس از درمان به ندرت نیاز به استفاده از عینک می باشد و منفذها یا سوراخ های واقع شده در حلقه های کمرا مانند دوربین عمل می کنند. به این معنا که وضوح دید در فواصل نزدیک را افزایش داده و در فاصله های دور را ثابت نگه می دارند.

برای استفاده از حلقه های کمرا شخص باید مورد جراحی قرارگیرد تا هردو چشم قادر باشند با تقارن وضوح کامل عمل نمایند. نحوه جراحی به این شکل است که شخص مبتلا به پیرچشمی جهت جراحی بیهوش نشده و از ابزاری مانند بخیه های چشمی استفاده نمی گردد. مدت زمان جراحی درحدود 15 دقیقه و طول درمان بیش از دو روز برای نقاهت نیست.

رابطه پیرچشمی و نزدیک بینی

عدم الزام استفاده از عینک در افراد نزدیک بین کمتر از 3 دیوپتر مشروط به این است که چشم به هیچ علتی لیزر نشده باشد چون گاهی شنیده می شود که پیرچشمی را می توان بوسیله تابش لیزر درمان کرد که این مسأله بدین شکل صحت ندارد و لیزر تأثیری بر ایجاد قدرت در بوجود آمدن تمرکز عدسی در چشم معیوب ندارد.

تفاوت پیرچشمی با دوربینی

همانطور که گفته شد پیرچشمی اختلال در حالت ارتجاعی عدسی چشم است که باعث می شود مطالعه و دیدن اشیاء با وضوح کامل در فاصله های نزدیک مشکل شود درحالیکه در موضوع دوربینی عدسی چشم از حالت و اندازه طبیعی خود خارج می شود که علائم شایع آن امکان مبتلا شدن به تنبلی چشم، تارشدن و ازبین رفتن وضوح اشیاء در فاصله های نزدیک است.

درمان های مدرن پیرچشمی

با پیشرفت علم چشم پزشکی در جهان جراحان و متخصصین چشم پزشکی در ایران از این پیشرفت ها بی نصیب نبوده و با بکارگیری از روش های مدرن توانسته اند از ضعف ها و معایب روش های قبلی جلوگیری نمایند. در روش کمرا امکان پارگی کره چشم، فرسایش چشم، عفونت و افت خون رسانی به کره چشم ازبین می رود.

پیشگیری از پیرچشمی

از دوران گذشته برای درمان سنتی و پیشگیری از پیرچشمی راهکارهایی بکار می رفت که درحد خود مؤثر بودند. در ادامه به مهمترین آنها اشاره می گردد:

• میل کردن شربت عسل و لیموترش با یخ به مقدار 3 تا 4 لیوان آبخوری در روز.
• مصرف مایعاتی مانند 6 تا 8 لیوان در روز.
• ترکیب عسل ، لیموترش ، روغن زیتون با کدوتنبل و کدوحلوایی بخارپز درحد اشتهاء روزانه.
• جایگزین کردن روغن های زیتون و کنجد به جای سایر روغن های پخت و پز و خوراکی که سبب کاهش چربی خون می شوند.
• چکاندن قطره های چشمی شربت عسل تولید کارخانجات تولید دارو درحد 3 قطره در روز.
• میل کردن دو تا 3 حبه سیرخام بعداز وعده های غذایی به همراه شربت عسل.
• میل کردن شربت عسل به همراه یک قاشق چایخوری ترکیب سیاه دانه 5 گرم، تخم شنبلیله 30 گرم، رازیانه 40 گرم، هلیله سیاه 20 گرم، دارچین 20 گرم، زنجبیل 20 گرم و شکر 50 گرم

جهت پیشگیری از عارضه پیرچشمی می توان از این موارد نیز استفاده نمود:

• خواب کامل در شبانه روز به مدت 8 ساعت.
• استفاده از میوه جات ، سبزیجات و مرکبات بطوردائم.
• استفاده از عینک آفتابی در ترددهای خارج از منزل و هنگام رانندگی.
• استفاده نکردن از دخانیات.

یک توصیه

در اینجا لازم است به این نکته توجه فرمائید که هرمقدار اقدام به مطالعه و تحقیق نمائید مسلماً مشاوره یا متخصصین چشم پزشکی مفید فائده و قادر خواهید بود تا میزان اطلاعات و آگاهی خود را افزایش دهید.

در این خصوص سایت های تخصصی مفیدی وجود دارند که تحت نظر کلینیک های تخصصی چشم پزشکی اقدام به ارائه مشاوره و راهنمائی های لازم می نمایند. ازجمله این سایت ها مربوط به سایت کلینیک تخصصی چشم پزشکی هما می باشد که با سالیان بسیار و تجربیات فراوان اقدام به بسیاری از نیازهای درمانی چشم می نمایند.

تمرین هایی برای جلوگیری از پیرچشمی

با مقداری ورزش و تمرین های چشمی می توان از بروز پیرچشمی زودرس جلوگیری نمود:

1 ) دو قسمت ناحیه گیجگاهی را به آرامی با دو انگشت فشارداده تا عضلات آن کشیده شوند. همزمان چشمانتان را باز و بسته کنید و اینگار را هر روز انجام دهید.

2 ) به صورت قائم نشسته و درحالی که پلک های چشم را بسته اید. اول به پایین و سپس تاجائی که امکان دارد به بالا نگاه کنید و این عمل را هرنوبت 10 بار تکرارکنید.

3 ) به شکل راست نشسته و درحالی که چشمانتان باز است پلک را به صورت نیمه باز درآورید و درهمین حالت ابروهایتان را به طرف بالا بکشید. سپس چشمانتان را کاملاً بازکرده تا سفیدی چشم ها در قسمت عنبیه دیده شود.

پیرچشمی در جوانان

البته پیرچشمی واقعی و حاد معمولاً در سنین 70 سالگی شکل می گیرد و قبل از آن توسط درمان های گوناگون قابل درمان هستند. اگر در دوران جوانی مورد عمل لیزیک یا لازک شخصی به دنبال بینایی عالی و کامل باشد عموماً در سنین 40 تا 45 سالگی دچار پیرچشمی می شوند که البته به راحتی قابل درمان است.