در این مطلب به درخواست شما همه چیز درباره تخریب ماکولا ناشی از افزایش سن را در سایت کلینیک چشم پزشکی هما قرار داده ایم .
تخریب ماکولا ناشی از افزایش سن :
تخریب ماکولا ( AMD) بیماریی است که دید مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری یکی از علل شایع افت دید در افراد بالای 60 سال است.
ازآنجایی که این بیماری فقط دید مرکزی را مختل می کند ، به ندرت باعث نابینایی فرد می گردد. با این حال AMD می تواند خواندن ، رانندگی کردن و انجام سایر فعالیتهای روزمره ای که نیاز به دید مرکزی و دقیق دارند را بسیار مشکل نماید.
ماکولا چیست؟
ماکولا یا لکه زرد در مرکز شبکیه قراردارد ، (شبکیه چشم ، لایه ی حساس به نور است که در قسمت عقبی کره چشم و در سطح داخلی آن قرار دارد. وقتی فرد مطالعه می کند نور روی لکه زرد متمرکز می شود. در این نقطه میلیون ها سلول مخصوص بینایی ، نور را دریافت و به علائم عصبی تبدیل می کنند و این علائم را به وسیله عصب بینایی به مغز منتقل می نمایند ، این روند دید مرکزی نامیده می شود.
در واقع دید مرکزی ،توانایی رانندگی کردن ، خواندن وانجام فعالیت هایی که نیاز به دید مستقیم ، دقیق و ظریف دارد را فراهم می آورد .
اگر ماکولا صدمه ببیند قسمت مرکزی تصویر دیده شده تار می شود. تصویر در اطراف منطقه تار شده به وضوح دیده می شود.
چگونه AMD (تخریب ماکولا) به بینایی آسیب می رساند؟
تخریب ماکولا (AMD)بر دو گونه است :
1-AMD خشک : این نوع 90 درصد از مبتلایان به AMD را تشکیل می دهد . علت بیماری تخریب ماکولا خشک شناخته نشده است.
در این بیماری سلول های حساس به نور در ماکولا به تدریج کم شده و به مرور زمان پس از سال ها ، دید مرکزی چشم مبتلا ،کاهش می یابد.
معمولاً AMD خشک ابتدا یک چشم و سپس چشم دیگر را مبتلا می نماید.
احتمال ابتلای چشمها و یا زمان ابتلا به آن قابل پیش بینی نیست.
2-AMD مرطوب : اگرچه این نوع AMD تنها 10 درصد از مبتلایان را تشکیل می دهد اما90 درصد موارد اختلال بینایی شدید ناشی از AMD را شامل می شود.
در بیماری تخریب ماکولا از نوع مرطوب ، عروق خونی زیر شبکیه در ناحیه ماکولا به سمت شبکیه رشد می کنند.
از آنجایی که عروق خونی جدید بسیار شکننده هستند ، غالباً خون و مایع از آنها به زیر ماکولا نشت کرده و منجر به آسیب سریع ماکولا می شود و در مدت زمان کوتاهی دید مرکزی را از بین می برد.
چه کسانی در خطر ابتلا به AMD هستند؟
اگر چه ممکن است AMD( تخریب ماکولا) درسنین میانسالی اتفاق افتد ، اما خطر ابتلا به آن با افزایش سن بیشتر می شود.
آمار نشان می دهد که شانس ابتلا به تخریب ماکولا در50 سالگی 2 درصد و در افراد بالای 75 سال 30 درصد می باشد.
عوامل موثر دیگر در تخریب ماکولا عبارتند از:
1-جنس : براساس بعضی از مطالعات زنان بیش از مردان به تخریب ماکولا مبتلا می شوند.
2-سیگار: سیگار خطر ابتلا به تخریب ماکولا را افزایش می دهد.
3-سابقه فامیلی : شانس ابتلا به بیماری تخریب ماکولا در کسانی که بیماری تخریب ماکولا در خانواده آنها وجود دارد بیشتر است.
4-کلسترول: افرادی که کلسترول خون بالایی دارند بیشتر در معرض ابتلا به AMD یا تخریب ماکولا هستند.
علائم بیماری تخریب ماکولا چیست؟
در هیچکدام از انواع AMD ، بیمار احساس درد نمی کند . شایع ترین علامت AMD خشک ، تار شدن مختصر بینایی است.
فرد مبتلا ممکن است برای مطالعه و انجام کارهای دقیق به نور بیشتری نیاز داشته باشد و یا برای شناختن افراد به آنها نزدیک شود. در مراحل بعدی لکه سیاهی روی دید مرکزی بیمار به وجود می آید که این نقطه به علت متوقف شدن فعالیت گروهی از سلول ها در ماکولاست . به مرور زمان لکه تار بزرگتر و تیره تر شده و محدوده بیشتری از دید مرکزی را اشغال می نماید.
بیمار مبتلا به AMD خشک در یک چشم ، اغلب متوجه اختلال بینایی خود نمی شود زیرا دید مرکزی و شفاف چشم دیگر ، توانایی رانندگی ، مطالعه و دیدن جزئیات دقیق را فراهم می کند و در صورتیکه ناخواسته چشم سالم را ببندد یا AMD هر دو چشم را گرفتار کرده باشد بیمار متوجه اختلال بینایی خود می شود.
علامت اولیه AMD مرطوب ، موجی شدن خطوط مستقیم می باشد که به دلیل نشت مایع از عروق خونی جدید به زیر ماکولا است.
نشت مایع باعث تورم منطقه و جابه جایی ماکولا شده و در نتیجه خطوط ، موجی شکل به نظر می رسند.
علامت دیگر این بیماری فقدان دید مرکزی بطور حاد می باشد که ناشی از خونریزی از عروق جدید غیر طبیعی در زیر شبکیه است ، در واقع تفاوت بین AMD خشک و مرطوب در همین جاست که فقدان دید مرکزی در AMD خشک به تدریج صورت می گیرد و درAMD مرطوب به صورت حاد اتفاق می افتد.
همانطوری که درAMD خشک دیده می شود در AMD مرطوب نیز ، بیمار ممکن است متوجه یک نقطه کور شود.
در هفته های آینده به نحوه تشخیص بیماری تخریب ماکولا وچگونگی درمان آن خواهیم پرداخت .