رتینوپاتی معمولاً در نوزادانی بروز میکند که زودتر از زمان مقرر به دنیا آمده اند. معمولا نوزادانی که نارس هستند، سیستم عروق خونی شبکیه چشم آنها کامل نیست و اکسیژن کافی دریافت نمی کند. به همین دلیل نوزادان نارس دچار رتینوپاتی می شوند. در این مقاله با دلایل بروز بیماری رتینوپاتی در نوزادان و روش های درمان آن آشنا خواهیم شد پس با ما همراه باشید.
این اختلال مربوط به شبکیه چشم نوزاد میشود؛ زیرا محل تشکیل تصاویر در چشم شبکیه است و اطلاعات بینایی از طریق شبکیه به عصب بینایی و از آنجا به مغز منتقل میشود.
بیماری رتینوپاتی در نوزادان چگونه بروز میکند؟
بیماری ROP به دلیل نارس بودن شبکیه چشم به وجود میآید و سبب کوری نوزاد می شود. در گذشته بروز این بیماری در نوزادانی که زودتر از زمان مقرر به دنیا می آمدند بیشتر بود؛ زیرا آنها را در دستگاههای مخصوص نگهداری میکردند. نگهداری زیاد نوزاد در دستگاه و وارد شدن اکسیژن بیش از حد به نوزاد سبب بروز این بیماری می شد اما امروزه به دلیل گسترش و پیشرفت علم و فناوری این بیماری کمتر شده است؛ زیرا دستگاههای نگهداری نوزادان نارس پیشرفتهتر از گذشته شده است.
یکی از دلایل دیگر بروز این بیماری در نوزاد کم بودن بیش از حد وزن است و نوزادانی که کمتر از یک کیلوگرم وزن دارند بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. همچنین نوزادانی که در شش ماهگی و هفت ماهگی به دنیا می آیند به دلیل اینکه سیستم شبکیه چشم کامل نشده و عروق خونی هنوز دچار اشکال هستند دچار بیماری ROP می شوند،
علائم وجود رتینوپاتی در نوزاد
همانطور كه در بالا اشاره شد بروز بالاتر رتینوپاتی، به تولد زودهنگام نوزاد و وزن کمتر از ۲ کیلو هنگام تولد مربوط می شود. این بیماری در پنج درجه بخش بندی می شود و بروز اختلال در شبکیه چشم، جدا شدن شبکیه، خونریزی در زجاجیه، انحراف چشم و تنبلی چشم را به دنبال خواهد داشت.
تشخیص رتینوپاتی نوزادان
برای غربالگری و تشخیص به موقع وجود یا عدم وجود رتینوپاتی در نوزادان باید آزمایشهای زیر پس از تولد نوزاد صورت بگید که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تمامی نوزادانی که کمتر از ۳۲ هفته به دنیا آمده باشند یعنی سن داخل رحم آنها کمتر از ۳۲ هفته باشد باید تا یک ماه پس از تولد توسط چشم پزشک معاینه شوند.
- تمامی نوزادانی که کمتر از ۳۷ هفته دنیا آمده اند مشکلات تنفسی و ریوی دارند و باید طی یک ماه پس از تولد تحت معاینه دقیق چشم پزشک قرار گیرند.
- تمامی نوزادانی که هنگام تولد زیر ۲ کیلوگرم وزن داشته باشند نیاز به بستری شدن در قسمت آی سی یو و یا دستگاه انکوباسیون داشته باشند باید توسط چپ پزشک معاینه شوند و این معاینات بنا به تشخیص چشم پزشک در فاصله زمانی معین در آینده انجام خواهد شد.
توجه نمایید که برخی از والدین از غربالگری نوزادان به منظور تشخیص و درمان رتینوپاتی نوزادان خودداری می کنند و همین موضوع موجب می شود برای درمان بیماری به موقع دیر شود. زیرا رتینوپاتی نوزادان نارس در صورتی که غربالگری صورت گیرد قابل پیش گیری میباشد و درمان آسانتر و کوتاه تر خواهد بود. در صورتی که والدین نسبت به این موضوع بی توجه باشند و سن کودک بالا برود پروسه درمان او طولانی تر و هزینه بر خواهد بود.
درمان رتینوپاتی نوزادان
رتینوپاتی خفیف که در درجه های ۱ و ۲ تشخیص داده شوند اصولا نیاز به درمان خاصی ندارند و بدون درمان هم بهبود خواهد یافت. لازم به ذکر است که هیچ نوع اختلالاتی نیز در بینایی نوزاد ایجاد نخواهد کرد؛ اما رتینوپاتی درجه ۳ علائم بیشتری از خود برجای میگذارد که نیاز به درمان دارد و چشم پزشک جهت جلوگیری از رشد عروق غیر طبیعی اقدام به لیزر قسمت هایی از شبکیه چشم می کند.
در مواردی که زجاجیه چشم خونریزی کرده باشد از لیزر یا تزريق داخل زجاجيه استفاده خواهدشد و در صورتی که شبکیه چشم نوزاد جدا شده باشد چشم پزشک روش جراحی را در پیش خواهد گرفت که بهترین روش برای درمان رتینوپاتی حاد نوزاد خواهد بود.
نتیجه گیری
به والدین گرامی توصیه می گردد که حتما از کودکان نارس تست غربالگری بگیرند تا در آینده دچار هزینه های اضافی و پیشروی بیماری کودکشان نشوند. با غربالگری به موقع برای نوزادان نارس می توان از بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد و سبب بهبود سریع تر رتینوپاتی می شود. از بین متغیرهای مستقل اثرگذار بر رتینوپاتی وزن کم هنگام تولد تنها متغیر معنا دار موثر بر بروز رتینوپاتی می باشد.