خونریزی شبکیه
by
شبکیه داخلی ترین لایه چشم است که از یک بافت عصبی حساس تشکیل شده است و به صورت یک لایه نازک در داخل مشیمیه قرار گرفته است. شبکیه در برابر نور واکنش نشان می دهد و با دریافت نور و تبدیل جریان الکترومغناطیسی آن، به پیام های عصبی و انتقال آن از طریق عصب بینایی به مغز، بینایی را ممکن می کند. خونریزی شبکیه معمولا در اثر ضربه به چشم، فشار خون بالا و یا در اثر بیماری هایی مانند دیابت رخ می دهد.
خونریزی شبکیه در افراد با سنین مختلف رخ می دهد و تا زمانی که با از دست دادن دید همراه نباشد، خطرناک نیست. در ادامه به مواردی که ممکن است سبب ایجاد خونریزی در شبکیه شوند، پرداخته ایم.
نشانه های خونریزی شبکیه
- مگس پران
- تاری دید
- کاهش دید ناگهانی
- جرقه های نورانی
موارد ایجاد خونریزی شبکیه
خون ریزی شبکیه با استفاده از روش های معاینه تخصصی قابل تشخیص است. چرا که در ظاهر چشم مشکلی وجود ندارد و اکثرا درد و ناراحتی در ناحیه چشم احساس نشده اما بینایی کاهش می یابد. در ادامه به بررسی برخی از مواردی که می توانند سبب خونریزی شبکیه شوند، می پردازیم:
- پاره شدن شبکیه: در صورتی که پاره شدن شبکیه با پارگی شریان یا رگ همراه باشد، می تواند سبب خونریزی و کاهش بینایی شود. پارگی شبکیه علل متفاوتی دارد که از جمله آن ها می توان به تغییرات به وجود آمده در شبکیه در اثر بیماری های مختلف، زمینه های موروثی، سوراخ های اطراف شبکیه و … اشاره نمود.
- بیماری های خونی: بروز بیماری های خونی مانند لوسمی، لنفوم، سرطان عروق خونی چشم، آنمی و… می توانند سبب خونریزی در قسمت های مختلف چشم از جمله شبکیه شوند. چرا که در صورت ابتلا به این بیماری در وضعیت انعقادی خون و در عملکرد سلول های خونی اختلال ایجاد می شود.
- انسداد ورید مرکزی شبکیه: انسداد شریان مرکزی شبکیه کهCRVO نیز نامیده می شود؛ می تواند سبب تاری دید شود. همچنین ممکن است انسداد ورید سبب نشت خون و مایع اضافی از دیواره سیاهرگ به شبکیه شود که اغلب منجر به تورم در شبکیه مرکزی می شود.
- رتینوپاتی دیابت: یکی از عوامل مهمی که می تواند سبب خونریزی شبکیه شود، بیماری دیابت است. این بیماری با گذر زمان ممکن است بر قسمت های زجاجیه و شبکیه تاثیر بگذارد و عوارض مخربی همچون از دست دادن بینایی را به دنبال داشته باشد. در این حالت، اکسیژن کافی به چشم نمی رسد و سبب رشد عروق جدید می شود و چون عروق جدید ایجاد شده غیر طبیعی هستند، سبب پاره شدن و خونریزی در شبکیه می شوند.
- جدا شدگی پرده شبکیه: منظور از جدا شدن پرده شبکیه در واقع جدا شدن لایه های عصبی حساس شبکیه از لایه رنگدانه دار شبکیه که وظیفه تغذیه و متابولیسم شبکیه را بر عهده دارد، است. از علائم جدا شدگی پرده شبکیه می توان به دیدن جرقه های نورانی در میدان دید، دیدن اجسام شناور در جلوی چشم به صورت مگس پران، لکه های تاریک یا تار عنکبوتی، تغییر شکل اجسام، احساس وجود پرده یا سایه مقابل چشم، کاهش دید ناگهانی و… اشاره کرد.
- سوراخ شدن شبکیه: این حالت ممکن است در اثر کشش ناگهانی بخشی از شبکیه ایجاد شود. کشش ناگهانی شبکیه ممکن است به دلیل جدا شدگی زجاجیه خلفی ( ( P.V.D رخ دهد. جدا شدن زجاجیه خلفی به خودی خود خطرناک نیست و تنها سبب ایجاد مگس پران می شود. اما گاهی ممکن است کشیدن شدن شبکیه در اثر جدا شدن زجاجیه خلفی سبب پارگی یا ایجاد سوراخ در شبکیه شود. از آن جایی که سوراخ پرده شبکیه عامل اصلی جدا شدگی پرده شبکیه است، ممکن است خطرناک باشد.
چگونگی تشخیص خونریزی شبکیه
با استفاده از آزمایش خون اطلاعات کلی در رابطه با وضعیت جسمانی بیمار به دست می آید و همچنین با استفاده از آن می توان متوجه شد که خونریزی شبکیه به دليل بیماری سيستميك ایجاده شده است یا خیر. یکی از راه های دیگر تشخیص خونریزی شبکیه، تست بینایی است که در طول آن میزان دید فرد مشخص می شود.
آنژیوگرافی فلورسانس نیز یکی دیگر از راه های تشخیص خونریزی شبکیه است که با استفاده از آن از اطراف چشم عکس برداری می شود. در این عکس برداری نوعی رنگ مخصوص استفاده می شود که در رگ بازو تزریق می شود و با جریان خون به سمت شبکیه می رود و وضعیت بیمار به صورت واضح از روی عکس مشخص می شود. از فراصوت نیز برای مشخص کردن خونریزی اطراف چشم استفاده می شود.
