همه چیز درباره اختلالات و انسداد مجرای اشکی

امروز در کلینیک هما و در این مقاله میخواهیم درباره اختلالات و انسداد مجرای اشکی با شما صحبت کنیم لطفا با ما همراه باشید. اشک به وسیله غده اشکی که در بالای کاسه چشم قرار گرفته تولید می شود با هر بار پلک زدن، اشک تولید شده روی سطح چشم پخش شده و میزان اضافه آن توسط سیستم تخلیه کننده اشک از چشم خارج می گردد و به داخل بینی می ریزد. اگر گوشه داخلی چشم با دقت بررسی شود روی لبه هرکدام از پلک های پایینی و بالایی منفذ بسیار ریزی دیده می شود که محل ورود اشک به داخل سیستم تخلیه اشکی می باشد. مجرای ریزی این منفذ را به کیسه اشکی در گوشه داخلی چشم وصل می کند. اشکی که وارد کیسه اشکی شده از طریق مجرای بینی-اشکی (مجرای اشکی) به بینی تخلیه می شود. به همین دلیل است که ما در موقع گریه کردن دچار آبریزش بینی می شویم. سیستم اشکی شامل غدد اشکی اصلی و کمکی، مجاری اشکی و مجرای بینی – اشکی می باشد. معمولاً انسداد در قسمت های انتهایی این مجرا ایجاد می شود. اشک ریزش به دلیل افزایش تولید و یا اشکال در تخلیه اشک ایجاد می شود.

علل افزایش تولید اشک از غدد اشکی 

تحریک چشم ناشی از التهاب یا عفونت قرنیه، التهاب یا عفونت ملتحمه، التهاب یا عفونت پلک ها، خراش یا جسم خارجی قرنیه یا ملتحمه، ترشح اشک یا عفونت پلک ها، ترشح اشک به علت تحریک مخاط بینی، ترشح احساساتی اشک (مثلاً گریه کردن) و حتی ترشح رفلکسی اشک در افراد دچار خشکی چشم .کاهش خروج اشک از سیستم تخلیه کننده به علت انسداد نسبی یا کامل آن بوده و در کودکان و بزرگسالان علت های زمینه ای و روش های درمان آن متفاوت است.

انسداد مجرای اشکی

انسداد مجرای اشکی چیست ؟

به انسداد مجرای باریکی که به طور طبیعی باعث تخلیه اشک از سطح چشم به داخل بینی شده، انسداد مجرای اشکی گفته می شود که می تواند اکتسابی یا مادرزادی باشد. نوع اکتسابی آن در اثر عفونت رخ داده و منجر به فیبروز و انسداد مجاری اشکی می شود. انسداد مادر زادی مجرای اشکی معمولاً بین 3 تا 12 هفتگی، به شکل اشک ریزش مداوم از یک چشم و در موارد نادر از هر دو چشم بروز می کند.

علت این انسداد باقی ماندن پرده ای در انتهای مجرای اشکی در سمت بینی است. به علت اینکه غدد اشکی در 2 هفته اول بعد از تولد اشک ترشح نمی کنند، نوزاد مبتلا به انسداد تا چند هفته اول بدون علامت است. در کودکان انسداد مجرای اشکی عمدتاً به صورت مادرزادی بوده و اکثراً خود به خود و با ماساژ کیسه اشکی تا یک سالگی بر طرف می شود. گاهی نیز شکستگی استخوان های بینی یا صورت می تواند باعث انسداد میکانیکی مجرای اشکی شود. انسداد طولانی مدت مجرای اشکی منجر به عفونت کیسه اشکی می گردد .

علایم انسداد مجرای اشکی 

بیمارانی که دچار انسداد مجرای اشکی شده اند، معمولاً با شکایت اشک ریزش مداوم و گهگاهی و خروج چرک از گوشه داخلی چشم به چشم پزشک مراجعه می کنند. در این بیماران اشک چشم به طور مزمن و دایمی از گوشه چشم مبتلا به روی صورت سر ریز می شود به شکلی که بیماران مجبورند حتی زمانی که در حال استراحت در خانه هستند، اشک چشم مبتلا را با دستمال خشک کنند. در مواردی که انسداد مجاری اشکی طولانی می شود، گاهی عفونت و التهاب حاد کیسه اشکی رخ می دهد که به صورت تورم سفت و قرمز و بسیار دردناکی در گوشه داخلی چشم، بین چشم و بینی تظاهر می کند که نیاز به درمان فوری و گاهی بستری در بیمارستان دارد.

تشخیص بیماری 

در بیماری که از اشک ریزش شکایت دارد، چشم پزشک با معاینه ی دقیق متوجه می شود که آیا این اشک ریزش به دلیل افزایش تولید اشک است یا اختلال در تخلیه آن از مجاری اشکی. با رد کردن علل افزایش تولید اشک با شرح حال دقیق (جسم خارجی، التهاب داخل و سطح چشم) می توان روی مسیر خروجی اشک تمرکز کرد.

فشار دادن روی کیسه اشکی در قسمت داخلی چشم، در صورت وجود انسداد سبب خروج مایع و چرک از منافذ اشکی می شود. می توان با رد کردن سرنگ مخصوص به داخل منافذ و تزریق مایع تلخ مزه از باز بودن مجاری اطمینان حاصل کرد. احساس تلخی در داخل دهان نشانگر باز بودن مجرا می باشد.

انسداد مجرای اشکی

درمان انسداد مجرای اشکی 

تا سن یک سالگی در صورت علایم خفیف عفونت و اشک ریزش، می توان با ماساژ کیسه اشکی بیمار را تحت نظر داشت. 30 درصد کودکان با انسداد مجرای اشکی متولد می شوند ولی بیش از 90 درصد آنان تا یک سالگی بهبودی کامل پیدا می کنند.

انسداد مجرای اشکی فقط در سنین زیر 2 تا سه سال با میل زدن (سونداژ) مجرای اشکی قابل درمان است .در سنین بالاتر سونداژ فقط جنبه تشخیصی داشته و به هیچ وجه برای درمان توصیه نمی شود. برای درمان انسداد مجرای اشکی در بزرگسالان، عمل جراحی داکریوسیستورینوستومی ( DCR ) انجام می شود که طی آن مجرای اشکی به داخل بینی باز می شود. روش جراحی به این صورت است که برای رسیدن به کیسه اشکی برش کوچکی بین دو چشم و بینی روی پوست قسمت بیرونی بینی داده می شود. سپس قطعه کوچکی از استخوان بین کیسه اشکی و بینی برداشته می شود.

در این مرحله روی کیسه اشکی برش داده شده و لبه های برش به نحوی به مخاط داخلی بینی دوخته می شود که ارتباط مستقیمی بین کیسه اشکی و بینی برقرار شود .معمولاً طی این عمل، یک لوله سیلیکونی نیز به طور موقت (برای سه ماه) در مجرا جایگذاری می شود تا از انسداد مجدد مجرا پس از عمل جراحی جلوگیری کند. این لوله درد ندارد و برای بیمار مشکلی ایجاد نمی کند.

و درمان تمام بیماری های چشم  در کلینیک هما، مشاوره های قبل و بعد از عمل، پاسخ گویی سریع و به موقع به سئوالات بیماران، معاینات و ویزیتهای پس از عمل در محیطی آرام و مدرن برای کلیه بیماران داخلی و خارجی فراهم شده است. معیار اعتبار ما، رضایتمندی شماست و آرامش شما پس از درمان، سرمایه و افتخار ماست.

 
مطالب مرتبط