استرابیسم یا انحراف چشم چیست؟ این سوالی است که خیلی از مخاطبان ما با آن درگیرند . امروز در کلینیک چشم پزشکی هما مفصل به این مساله پرداخته ایم در ادامه میخوانید.
استرابیسم یا انحراف چشم عارضه ای است که ناشی از هم محور نبودن دو چشم بوده و در این حالت چشم ها انحراف پیدا می کنند.تحقیقات نشان داده است که حدود 4 درصد از کودکان زیر 6 سال به استرابیسم مبتلا هستند.میزان شیوع استرابیسم در مردان و زنان تفاوتی ندارد و تقریباً یک درصد از بزرگسالان ، به استرابیسم مبتلا هستند.
استرابیسم یا انحراف چشم ممکن است در افرادی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به این عارضه هستند یا حتی در اشخاصی که هیچگونه سابقه خانوادگی ابتلا به این نقص را ندارند ، مشاهده شود.میزان انحراف چشم ها و شدت آن در بیماران مختلف ، متفاوت است .در برخی از بیماران مبتلا به استرابیسم انحراف ، دایمی و مشخص است و در برخی دیگر ممکن است لحظه ای و غیرنمایان باشد .
دلیل ایجاد استرابیسم یا انحراف چشم چیست؟
در مکانسیم بینایی نرمال ، هر دو چشم انسان باید هماهنگ با یکدیگر عمل کرده و روی یک نقطه تمرکز یابند.این هماهنگی و تمرکز صحیح ، مستلزم این است که عضلات هر دو چشم متناسب و هماهنگ با یکدیگر باشند تا مغز بتواند تصاویر بدست آمده از چشم ها را بصورت سه بعدی در هم ادغام نموده و یک تصویر ایده آل از اشیاء و محیط پیرامون ایجاد نماید.
حال اگر این عضلات چشمی درست عمل نکنند و انحراف چشمی یا استرابیسم ، مانع هم محور شدن چشم ها شود تصاویر متفاوتی از سوی دو چشم برای مغز ارسال می گردد.در نتیجه مغز تصویر چشم منحرف را کنار می گذارد و تنها تصویر چشم غیر منحرف را بر می گزیند.در بیشتر مواقع بزرگسالان مبتلا به استرابیسم یا انحراف چشم ، دارای دوبینی هستند و برخلاف کودکان ، تصاویر ارسالی از چشم منحرف به مغز بزرگسالان حذف نمی شوند.
استرابیسم در کودکان مبتلا به فلج مغزی ، تومور مغزی ، هیدروسفالی و سندرم داون ، شیوع بیشتری دارد .آب مروارید (کاتاراکت) و ضربات چشم و ضایعات ارگانیک شبکیه می تواند استرابسیم را به دنبال داشته باشد .معمولاً استرابیسم بزرگسالان در نتیجه عدم درمان به موقع انحرافات چشمی در دوران کودکی است.اما مشاهده شده است که حتی افراد بزرگسال بدون سابقه ابتلا به استرابیسم در کودکی ، به این عارضه دچار شده اند .در این نوع بیماران می بایست مشکلات عصبی دیابتی ، تیروئیدی ، تومورها و آسیب های مغزی به دقت مورد بررسی قرار گیرد .اگر درمان استرابیسم در کودکان حداکثر تا سن 10 سالگی درمان نشود به یک بیمار پایدار تبدیل می شود.
علایم استرابیسم یا انحراف چشم را بشناسید :
1-اصلی ترین علامت ابتلاء به استرابیسم انحراف ظاهری چشم است.
2-شایع ترین نشانه استرابیسم یا انحراف چشم در بزرگسالان ، دوبینی است .
3-عدم توانایی فرد در متمرکز کردن بینایی بر روی یک جسم
4-بستن یک چشم در نور
5-کج کردن سر به یک سمت جهت بهتر دیدن
6-گاهی اوقات احساس سردرد در هنگام مطالعه نیز می تواند ناشی از استرابیسم یا انحراف چشم باشد.
استرابیسم یا انحراف چشم چگونه تشخیص داده می شود ؟
تشخیص استرابیسم یا انحراف چشم از طریق معاینات چشم پزشکی صورت می گیرد و طی آن میزان و نوع انحراف عضلات مسبب انحراف ، شدت انحراف تعیین می گردد.بهتر است کودکان قبل از 4 سالگی مورد معاینه کامل چشم پزشکی قرار گیرند.
والدین در خانواده هایی که سابقه ابتلا به استرابیسم یا انحراف چشم وجود دارد باید دقت بیشتری نمایند و بصورت منظم و دوره ای جهت معاینات چشم پزشکی کودک خود اقدام کنند.زیرا تشخیص و شروع درمان به موقع و زود هنگام، نقش بسیار حیاتی در اصلاح نقص بینایی کودک ایفاء می کند.استرابیسم یا انحراف چشم در کودکان می تواند تنبلی چشم را به دنبال داشته باشد و اگر این تنبلی چشم در کودکی درمان نشود در بزرگسالی درمان نخواهد شد .
شایع ترین انواع استرابیسم کدامند؟
1-ایزوتروپی مادرزادی :
این حالت که در نوزادان شیوع بیشتری دارد چشم به سمت داخل انحراف دارد.
2-ایزوتروپی تطابقی :
این حالت در کودکان بالای دو سال شایع است در این نوع از استرابیسم یکی از چشم ها به داخل منحرف می شود.
3-اگزوتروپی:
در این حالت چشم کودک به خارج منحرف می شود .در هفته های آینده به تشریح استرابیسم یا انحراف چشم کاذب و غیرکاذب و نحوه درمان استرابیسم بیشتر خواهیم پرداخت .
به امید روزی که با دقت نظر و جدی گرفتن معاینات دوره ای چشم پزشکی کودکان و نوزادان ، شاهد درمان به موقع استرابیسم و عدم پایداری آن در بزرگسالی باشیم.
و